Nông nghiệp hữu cơ: Từ cánh đồng Châu Âu nhìn về cánh đồng Việt
Từ ý thức bảo vệ sức khỏe, bảo vệ môi trường nhiều chủ trang trại ở Châu Âu đã chuyển sang sản xuất hữu cơ với nhiều cách thức thú vị. Nhưng điều thú vị hơn cả là ở Việt Nam cũng có những cánh đồng như vậy và cách làm bài bản vượt trội
Cánh đồng Đức: Sự ủng hộ của 3 bên
Là một chuyên gia tư vấn tài chính nhưng từ 8 năm trước, chị Wiebke Deehen trở về thị trấn Muncheberg, cách thủ đô Berlin (Đức) khoảng 60km để nuôi ong hữu cơ. Đàn ong của chị được thả trong khu vực trang trại có tên Hof Apteltraum - nơi có 3 người bạn khác của chị trồng rau, nuôi bò, cừu và trồng khoai tây theo mô hình nông nghiệp hữu cơ.
Ở đây, chị Wiebke nuôi từ 13 tới 21 đàn ong. Trong mùa hè đang độ rực rỡ, cả một vùng rộng lớn đầy hoa đã giúp cho đàn ong của chị sản xuất được khoảng 500-800kg mật/vụ. Đây là loại mật được dán nhãn “hữu cơ”, với giá bán 10 euro/1kg (260.000 đồng/kg), chị Wieble có thêm khoản thu từ 5.000-8.000 euro trong 6 tháng mùa hè.
Chị Wiebke Deehen bên cánh đồng củ cải đỏ hữu cơ
Chị Wiebke Deehen cùng 2 con gái kiểm tra đàn ong hữu cơ
Trang trại Hof Apteltraum, cũng như nhiều trang trại hữu cơ khác ở ngoại vi Berlin có cách tiếp thị trực tiếp khá tốt. “Chúng tôi có cửa hàng giới thiệu sản phẩm và bán trực tiếp ở trung tâm thành phố. Ở đây chúng tôi bán rau, hoa, mật ong, thịt sạch…, là các sản phẩm của trang trại”- chị Wiebke cho biết.
Các sản phẩm của trang trại bán ra thường đắt gấp đôi so với sản phẩm thông thương. Mức giá này được đưa ra khi mà tất cả các trang trại sản xuất theo phương pháp hữu cơ đều đã được hưởng trợ cấp nông nghiệp với mức từ 200-800 euro/ha/năm.
Nhà lưới trồng cà chua hữu cơ có năng suất khá cao
Vì thế, tôi không thể không thắc mắc là chính phủ Đức kiểm soát An toàn vệ sinh thực phẩm và chất lượng nông sản rất tốt, vì sao người dân vẫn ủng hộ nông nghiệp hữu cơ bằng cách mua giá cao và đồng ý trợ cấp lớn như vậy cho nông nghiệp. Chị Wiebke cười nói: “Sản xuất theo phương pháp hữu cơ mất nhiều công lao động hơn, chúng tôi có áp dụng máy móc nông nghiệp nhưng sản xuất thuận theo tự nhiên, vì thế mà năng suất thấp hơn nên giá không thể rẻ. Còn việc ủng hộ, cũng một phần là vì người dân biết cách sản xuất này góp phần bảo vệ môi trường, chống xói mòn đất và bảo vệ các khu rừng xung quanh”.
Túi nuôi kiến, một cách thức diệt côn trùng hữu cơ áp dụng tại trang trại
Các bánh cỏ được đóng bằng loại máy cắt cỏ hiện đại phục vụ bò hữu cơ
Cánh đồng Thụy Điển: Chuỗi sản xuất liên hoàn
Trong cửa hàng của mình ở trang trại Nibble Handelstradgard (thị trấn Jarna, cách Thủ đô Stockholm (Thụy Điển) khoảng hơn 50km về phía Nam) - chị Rebecka Wallden để cả xấp thông tin giới thiệu về toàn bộ các trang trại hữu cơ trong khu vực và tự hào mình cũng là một “mắt xích” ủng hộ các hoạt động sản xuất nông nghiệp sạch.
Trang trại Nibble Handelstradgard nằm gần, gần cửa biển Baltic. Khu vực này có 76 trang trại và cơ sở sản xuất, chế biến nông sản theo phương thức hữu cơ. Với quy mô từ 50 tới 500 ha/trang trại, đây thực sự là khu vực sản xuất nông nghiệp rất lớn. Đặt chân tới đây, tôi choáng ngợp với các cánh đồng trải dài tới ngút mắt tới tận đường chân trời, hoặc tới tận các khu rừng phía xa.
Anh Duncan Strouts kiểm tra dàn cà chua hữu cơ
Cánh đồng xà lách tím hữu cơ
Chị Rebecka – chủ trang trại Nibble Handelstradgard cùng bạn đời là anh Duncan Strouts chuyên sản xuất rau hữu cơ, hầu như không sử dụng phân bón hóa chất. Sản phẩm chị làm ra được bán ngay tại cửa hàng trong khuôn viên trang trại. Ngoài rau, chị còn làm các loại bánh truyền thống, sản xuất nước táo, bán cây cảnh nhỏ, các loại rau giống…
Xen kẽ giữa các trang trại là một số công ty chuyên chế biến thực phẩm hữu cơ, như công ty Salta Kvarn và các nhà hàng, khách sạn… phục vụ khách du lịch.
Chị Rebecka – chủ trang trại Nibble Handelstradgard bán trực tiếp sản phẩm hữu cơ của mình ngay tại trang trại
Tất cả các trang trại và công ty có điểm nhấn đặc biệt là tham gia vào tổ chức có tên BERAS (Baltic Ecological Recycling Agriculture and Society)- ủng hộ việc sản xuất nông nghiệp, thực phẩm sạch và bền vững. Đây cũng là tổ chức đang thực hiện một dự án của Liên minh châu Âu EU trong việc bảo vệ biển Baltic không bị ô nhiễm bởi các hoạt động nông nghiệp.
Cà phê hữu cơ được bán tại cửa hàng của chị Rebecka- trong số này có cà phê Indonesia nhưng vắng bóng cà phê VN- thủ phủ cà phê của thế giới
Cánh đồng Việt Nam: Từ sự trân quý Mẹ thiên nhiên
Những buổi sáng mùa đông, anh Lê Văn Cao, giám sát viên tại khu trang trại bò sữa hữu cơ TH (ở huyện Nghĩa Đàn, Nghệ An) sẽ phải “lắng nghe” thời tiết để quyết định việc chăn thả bò hữu cơ.
Đàn bò hữu cơ này, cánh đồng cỏ hữu cơ này là kết quả của tiến trình chuyển đổi tỷ mỷ 2 năm của các nhân viên kỹ thuật như anh, gồm những kỹ sư chăn nuôi bò, kỹ sư trồng trọt và các chuyên gia Israel”
Cỏ hữu cơ ủ chua- món khoái khẩu của các cô bò hữu cơ
Bò hữu cơ được chăn thả trên cánh đồng
"Bò được chăn thả ngoài trời 6 tiếng/ngày. Khẩu phần ăn gồm cỏ tươi từ cánh đồng, thức ăn thô xanh ủ chua và thức ăn tinh, được chế biến theo tiêu chí 5 không: Không sử dụng kháng sinh trong điều trị bò; Không sử dụng giống biến đổi gien; Không sử dụng hormone tăng trưởng; Không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật ; Không sử dụng phân bón hóa học trên đồng cỏ,"
Công thức phối trộn cũng giống như bò thường, tinh tế và nhiều khẩu vị, nhưng nguyên liệu hoàn toàn là từ nguyên liệu organic, anh Cao cho biết.
Cao và đồng nghiệp đang chuyển một cô bò bị ốm đi chữa bệnh
Trang trại TH hiện có 328 ha đồng cỏ organic. Trong đó riêng đồng cỏ chăn thả organic được quy hoạch gần chuồng nuôi rộng 18 ha, để bò vận động tắm nắng.
Trong chuồng nuôi thả, trang trại bò sữa hữu cơ TH có hệ thống làm mát gồm có quạt thông gió và hệ thống phun nước cho bò trong những ngày nóng, đàn bò có thể đi lại thoải mái theo các tập tục sinh hoạt theo bầy nhóm của mình.
Để kiểm soát dịch bệnh cho bò, TH trồng một vườn dược liệu, có các loại thảo dược có thể giúp chữa các loại bệnh thường gặp ở bò như viêm phổi, chậm sinh,...
Cao thực hiện các biện pháp hơ ngải cứu chữa bệnh cho bò
"Sau khi được thú y chẩn đoán bệnh thì kỹ thuật viên sẽ sử dụng các loại thảo dược từ thiên nhiên, bài thuốc dân gian để chữa trị cho bò. Chẳng hạn như đối với loại bệnh thường gặp nhất là bị viêm phổi thì sẽ sử dụng rượu tỏi cho uống. Chậm sinh, châm cứu bằng ngải cứu đốt trên các huyệt của con bò," anh Cao cho biết.
Sản phẩm sữa hữu cơ TH true MILK organic đến với người tiêu dùng theo kênh phân phối TH true Mart
Từ những cô bò sữa hữu cơ khỏe mạnh của trang trại TH, dòng sữa tươi hữu cơ nguyên liệu được đưa đi chế biến trên dây chuyền sản xuất (cũng đã được chứng nhận hữu cơ). Sản phẩm của cả chuỗi sản xuất hữu cơ ấy: sữa TH true MILK organic được phân phối tới tận tay người tiêu dùng với sự trân quý Mẹ thiên nhiên và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Cả 3 trang trại nói trên đều áp dụng tiêu chuẩn hữu cơ Châu Âu (trang trại bò sữa hữu cơ TH áp dụng tiêu chuẩn EC 834/2007, EC 889/2008 và đã được Control Uninon chứng nhận) và đều thực hiện phân phối trực tiếp tới người tiêu dùng. Đó là cách thức vận hành sản xuất, phân phối hữu cơ tiên tiến và hiệu quả hiện nay.
